Nội dung bài viết
Bệnh suy tim là một trong những bệnh lý tim mạch nổi bật và nghiêm trọng nhất hiện nay, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của hàng triệu người. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 1,6 triệu người đang phải vật lộn với tình trạng này. Suy tim xảy ra khi tim không còn khả năng bơm máu đủ hiệu quả để đáp ứng nhu cầu của cơ thể, dẫn đến nhiều triệu chứng như khó thở, mệt mỏi và phù nề.
Mặc dù bệnh suy tim là một căn bệnh nghiêm trọng và có thể gây ra những hậu quả nặng nề nếu không được điều trị thích hợp, nhưng điều quan trọng là người bệnh có thể kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống nếu bệnh được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Chẩn đoán đúng và can thiệp y tế phù hợp có thể giúp bệnh nhân quản lý triệu chứng, giảm thiểu tác động của bệnh và sống một cuộc sống năng động hơn. Do đó, việc nâng cao nhận thức về căn bệnh này và khuyến khích mọi người đi khám sức khỏe định kỳ là rất cần thiết để giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh suy tim trong cộng đồng.
Trong bài viết hôm nay Bs Mai Hoa sẽ chia sẻ cho mọi người biết rõ về bệnh suy tim. Hãy cùng Bs Mai Hoa theo dõi hết bài viết hôm nay nhé!
1. Bệnh suy tim là gì?
Suy tim là tình trạng mà tim không còn khả năng bơm đủ máu như bình thường, dẫn đến việc các cơ quan quan trọng như thận bị thiếu máu và gây tích tụ dịch trong các cơ quan khác, chẳng hạn như phổi. Cần lưu ý rằng thuật ngữ “suy tim” khá sai lệch, vì tim vẫn tiếp tục đập, không ngừng hoạt động hoàn toàn.
Một số trường hợp suy tim có thể khá nhẹ, chỉ gây ra những triệu chứng nhẹ khi người bệnh tham gia vào các hoạt động thể chất. Tuy nhiên, tình trạng này cũng có thể trở nên nghiêm trọng, dẫn đến triệu chứng xuất hiện ngay cả khi đang nghỉ ngơi, và có nguy cơ đe dọa tính mạng. Các triệu chứng thường gặp của suy tim bao gồm khó thở, mệt mỏi, chân bị phù và các dấu hiệu giữ nước khác trong cơ thể.
Dù suy tim là một căn bệnh nghiêm trọng, vẫn có những phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả giúp giảm thiểu các triệu chứng, góp phần gia tăng tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
2. Chức năng tim khi bình thường và bị suy tim
Để hiểu điều gì xảy ra khi một người bị suy tim, cần hiểu chức năng tim bình thường:
2.1 Chức năng của tim bình thường:
Tim khỏe mạnh hoạt động như một bơm hiệu quả, đảm bảo rằng máu được tuần hoàn liên tục đến tất cả các cơ quan trong cơ thể. Tim có 4 ngăn (hai tâm nhĩ và hai tâm thất), hoạt động nhịp nhàng để bơm máu qua hai vòng tuần hoàn chính: vòng tuần hoàn phổi (để nhận oxy) và vòng tuần hoàn cơ thể (để cung cấp oxy và dưỡng chất). Chức năng này được điều chỉnh bởi hệ thần kinh và các hormone, giúp tim tăng nhịp đập trong những tình huống căng thẳng hoặc hoạt động thể chất, từ đó bảo đảm cung cấp đủ oxy và năng lượng cho các mô.
2.2 Chức năng của tim khi bị suy tim:
Khi tim bị suy, khả năng bơm máu giảm sút, dẫn đến việc không đủ oxy và chất dinh dưỡng đến các cơ quan quan trọng. Suy tim có thể chia thành hai loại chính: suy tim tâm thu (khi tim không co bóp đủ mạnh) và suy tim tâm trương (khi tim không giãn ra đủ để nhận máu). Hậu quả là bệnh nhân có thể gặp phải các triệu chứng như khó thở, mệt mỏi, tích tụ chất lỏng (phù nề) và cảm giác nặng nề, do sự chậm trễ trong việc loại bỏ chất thải và giữ nước trong cơ thể.
Suy tim không chỉ ảnh hưởng đến chức năng tim mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng khác cho sức khỏe. Khi lưu lượng máu đến các tạng quan trọng như thận và não bị giảm, các chức năng của những cơ quan này cũng sẽ bị ảnh hưởng, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác như suy thận và đột quỵ. Tình trạng này cần được quản lý hiệu quả để ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
3. Các loại bệnh suy tim
Suy tim được phân loại thành hai loại chính dựa trên phân suất tống máu, một chỉ số quan trọng cho thấy khả năng của tâm thất trái trong việc bơm máu ra ngoài. Phân suất tống máu (EF) phản ánh tỷ lệ máu mà tâm thất trái bơm ra trong mỗi nhịp tim so với tổng lượng máu trong buồng tim.
3.1 Suy tim với phân suất tống máu giảm (HFrEF):
Loại này, còn gọi là suy tim tâm thu, xảy ra khi tim không đủ mạnh để co bóp hiệu quả. Điều này dẫn đến tình trạng tim không thể bơm đủ máu cung cấp cho cơ thể, khiến các cơ quan thiếu oxy và dưỡng chất. HFrEF thường gặp ở những người đã có tiền sử bệnh lý tim mạch hoặc do các yếu tố như tăng huyết áp, bệnh van tim, hoặc nhồi máu cơ tim trước đó.
3.2 Suy tim với phân suất tống máu bảo tồn (HFpEF):
Trái ngược với HFrEF, suy tim tâm trương (HFpEF) xảy ra khi tim không thể thư giãn và mở ra để lấp đầy máu một cách đầy đủ trong giai đoạn thả lỏng. Tình trạng này thường liên quan đến những thay đổi cấu trúc trong tim, như độ cứng của cơ tim, thường do tuổi tác, bệnh tiểu đường, hoặc tăng huyết áp kéo dài. HFpEF có thể gây ra các triệu chứng khó thở và mệt mỏi, đặc biệt là khi bệnh nhân gắng sức.
Việc nhận biết và phân loại đúng loại suy tim là rất quan trọng, vì điều này sẽ ảnh hưởng đến phương pháp điều trị và quản lý bệnh, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
4. Nguyên nhân gây nên bệnh suy tim
Suy tim là tình trạng xảy ra khi tim bị tổn thương do những bệnh lý hoặc yếu tố nhất định. Đáng mừng là nếu được phát hiện và điều trị sớm, chúng ta có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm tiến triển của suy tim. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này:
- Huyết áp cao: Khi mắc tăng huyết áp, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, và theo thời gian, sức ép này có thể làm giảm khả năng thư giãn và tiếp nhận máu của tim, từ đó dẫn đến phát triển suy tim.
- Bệnh tim mạch vành: Sự tắc nghẽn trong các động mạch cung cấp máu cho tim do mảng bám chất béo khiến lưu lượng máu bị hạn chế. Kết quả là các vùng cơ tim không được cung cấp đủ oxy, đặc biệt trong những lúc cơ thể cần năng lượng, như khi tập thể dục. Nếu một động mạch bị tắc nghẽn hoàn toàn, điều này có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, gây tổn thương vĩnh viễn cho tim và suy giảm chức năng hoạt động của nó.
- Bệnh cơ tim: Đây là tình trạng mà tổn thương ở cơ tim không phải do huyết áp cao hay bệnh tim mạch vành. Nguyên nhân của bệnh có thể liên quan đến một loạt các yếu tố như rối loạn tự miễn, biến đổi gen, hoặc nhiễm trùng, nhưng trong nhiều trường hợp, nguyên nhân cụ thể vẫn chưa được khẳng định.
- Bệnh van tim: Một số tình trạng có thể làm tổn thương các van tim, các van này thường giúp điều chỉnh lưu lượng máu qua tim một cách thích hợp. Van có thể trở nên hẹp, gây cản trở lưu thông hoặc có thể bị rò rỉ, dẫn đến hiện tượng máu chảy ngược. Trong một số trường hợp, cả hai vấn đề này có thể xảy ra đồng thời, làm giảm hiệu quả hoạt động của tim.
Hiểu rõ những nguyên nhân này sẽ giúp bạn nhận diện và hành động kịp thời, từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch của mình một cách hiệu quả hơn.
5. Triệu chứng bệnh suy tim
Suy tim là một căn bệnh tim mạch trong đó tim không thể bơm máu hiệu quả để cung cấp oxy và dinh dưỡng cho cơ thể. Dưới đây là một số triệu chứng điển hình của suy tim:
- Khó thở: Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Bệnh nhân thường cảm thấy khó thở hoặc thở ngắn cả khi hoạt động vận động lẫn khi nằm im.
- Mệt mỏi: Người mắc suy tim thường cảm thấy kiệt sức, lờ đờ và không còn ham muốn tham gia vào các hoạt động, ngay cả những việc nhẹ nhàng cũng khiến họ cảm thấy mệt mỏi.
- Tích nước: Khi tim không hoạt động hiệu quả, dịch có thể tích tụ trong các mô, dẫn đến tình trạng sưng ở tay, chân hoặc bụng.
- Nhịp tim không đều: Bệnh nhân có thể trải qua các cơn hồi hộp với nhịp tim nhanh hoặc chậm.
- Đau ngực: Cảm giác đau ngực có thể xuất hiện khi tim không được cung cấp đủ oxy, đặc biệt trong lúc gắng sức hoặc khi căng thẳng.
- Ho: Bệnh nhân có thể bị ho do phổi bị tắc nghẽn bởi lượng dịch tích tụ từ suy tim.
Suy tim là một tình trạng nghiêm trọng, và việc nhận biết sớm triệu chứng có thể giúp người bệnh nhận được điều trị kịp thời.
Hãy theo dõi Bs Mai Hoa để biết thêm những thông tin bổ ích về các vấn đề về sức khỏe nhé! Mọi người còn có câu hỏi thắc mắc nào thì inbox Bs Mai Hoa để được tư vấn trực tiếp.
Liên hệ với Bác sĩ Mai Hoa:
- Nhắn tin: Bs Mai Hoa
- Facebook: Bác sĩ Mai Hoa
- Email hợp tác: Bsmaihoa1@gmail.com